Melk: wel of niet gezond?
Goed voor elk. Of toch niet? Ondanks dat het ons met de 'pap'lepel is ingegoten, blijken er veel nadelen te kleven aan het drinken van koemelk. Maar waar maak je dan pap mee en wat doe je dan in je latté? En wat geef je jouw kinderen? Wat zijn de alternatieven?' Onze voedingsdeskundige Rolien Scheepbouwer maakt een rondje door melkland. Wetenschappelijk onderzoek bewijst dat het drinken van koemelk osteoporose niet voorkomt, maar juist mede veroorzaakt. Koemelk wordt door heel veel mensen niet goed verteerd.
Niet raar, want het is bedoeld voor kalfjes en niet voor menselijke consumptie. Het verstoort de darmflora waardoor er chronische aandoeningen kunnen ontstaan zoals astma, eczeem en kanker. Ook hoofdpijn en vermoeidheid is een vaak genoemde klacht bij melkconsumptie.
---
Calcium
Aangezien calcium aan veel producten wordt toegevoegd krijgen de meeste mensen een overschot binnen en dit kan schadelijk zijn. Hier zijn veel onderzoeken naar gedaan, waaruit blijkt dat het verstandiger is om calcium vooral uit plantaardige bronnen in te nemen en het beter is om de dagelijkse vitamine D inname te verhogen omdat dit zorgt voor een betere opname van calcium. Een dieet met veel (groene) groenten, fruit, noten, zaden en wilde vis voldoet ruimschoots aan de dagelijkse behoefte.
Melkallergie
De eiwitten in koemelk, caseïne genaamd, zijn voor onze spijsvertering moeilijk te verteren. Dat komt omdat deze eiwitmoleculen vrij groot zijn in vergelijking met de eiwitten in moedermelk. Daardoor hebben veel mensen last van koemelk en koemelkse producten.
Ze reageren hierop met huidklachten, hoofdpijn en vermoeidheid. Van een bepaald type eiwit in koemelk (A1 bèta-caseïne) bestaan sterke vermoedens dat het diabetes type 1 en coronaire hartziekte bevordert. Mensen met klachten kunnen koemelk en koemelkse producten dus beter laten staan.
---
Wat je moet weten over eiwitten
---
Lactose-intolerantie
In koemelk zitten niet alleen eiwitten maar ook suikers. Ook deze suikers, lactose genoemd, worden door de meeste mensen niet goed verteerd. Dit komt omdat het lichaam het enzym lactase, dat nodig is om de lactose te verteren, na de zoogtijd niet meer aanmaakt.
Het spijsverteringskanaal verandert naarmate we ouder worden en past zich aan om vast voedsel te kunnen verteren. We krijgen tanden om te kauwen, niet om te zogen. Bijna 80 procent van de wereldbevolking is lactose-intolerant en reageert met milde tot ernstige darmklachten na het nuttigen van melk en melkproducten.
Lactose verstoort de samenstelling van de darmflora waardoor er bacteriële gifstoffen vrijkomen die waarschijnlijk een rol spelen bij het ontstaan van chronische aandoeningen zoals juveniele diabetes, artritis, multiple sclerose en sommige vormen van kanker.
Ben je lactose-intolerant dan reageer je op alle producten met koemelk. Dus ook yoghurt, kwark, kaas, roomijs en producten waar dit in verwerkt is. Dit wordt op de verpakking vermeld.
----
In sommige producten zitten zogenaamde 'verborgen suikers'
---
Plantaardige melk
Steeds meer mensen maken gebruik van plantaardige melksoorten zoals amandel-, soja-, rijst-, haver- en kokosmelk. Deze zijn lactose- en caseïnevrij en bevatten minder verzadigd vet en cholesterol. Met uitzondering van kokosmelk want dat bevat wel verzadigd vet.
De ene melk is romiger dan de andere en is daardoor smakelijker in bijvoorbeeld koffie of pap. Rijste- en havermelk zijn vrij dun. Vaak worden er aan deze melksoorten extra vitamines toegevoegd.
Let er op dat je een ongezoete variant gebruikt zodat je niet onnodig veel suiker binnen krijgt. Nog een voordeel is dat plantaardige melk minder calorieën bevat.
De beste keuze
Ongezoete amandelmelk is in dat opzicht de beste keus. Het bevat slechts 30 calorieën per 100 ml in tegenstelling tot reguliere koemelk.
Pas op met sojamelk. Daar zitten stofjes in die niet iedereen even goed verdraagt.
---
Alles over goede en slechte vetten
---
Goed alternatief voor melk: Geitenmelk
Een goed alternatief voor koemelk is geitenmelk. Vreemd genoeg wordt dit in de rest van de wereld al decennia lang gebruikt en zijn wij één van de weinige landen met een hoge koemelkconsumptie.
Geitenmelk is licht verteerbaar en geeft minder vaak aanleiding tot overgevoeligheidsreacties en maag-darmklachten. Dit komt doordat de eiwitmoleculen van geitenmelk bijna identiek zijn aan die van moedermelk.
Geitenmelk is een goede bron van hoogwaardige eiwitten, makkelijk afbreekbare vetzuren, vitamines A, B, C en D en mineralen (waaronder ijzer, calcium, fosfor, magnesium, mangaan, kalium en jodium).
Het heeft een probiotische werking en werkt immuunsysteem bevorderend. Onlangs heeft de Europese Commissie flesvoeding op basis van geitenmelk voor zuigelingen toegestaan. Dit is goed nieuws voor baby's met darmklachten.
In geitenmelk zit ook lactose, zij het in veel mindere mate. Maar als je intolerant bent en geen lactose verdraagt, kun je beter geen geitenmelkse producten gebruiken.
Tip: Kies voor melk van biologisch gehouden geiten om er zeker van te zijn dat je alleen goede stoffen binnen krijgt.
Conclusie: melk gezond?
Melk blijkt toch niet goed voor elk. Koemelk welteverstaan. Geitenmelk of melk van plantaardige oorsprong wordt makkelijker verteerd en biedt vele gezondheidsvoordelen. Ook voor kinderen.
Melk drinken: tips
Varieer met je dagelijkse voeding en probeer eens een week plantaardige melk te gebruiken en kijk wat het met je doet.
Of vervang kaas op basis van koemelk door geitenkaas.
Ben je lactose intolerant kies dan voor oude kaas. Hoe ouder de kaas hoe minder lactose er in zit.
Bronnen:
http://www.natuurdietisten.nl/detail.php?cod=431&id=447&page=9
http://keithwoodford.wordpress.com/category/a1-and-a2-milk/
http://www.foodsafety.govt.nz/elibrary/industry/beta_casein-report_reviews.pdf
Facebook
LinkedIn
X
